شکستگی لگن در سایت مرکز پزشکی درمانی نسخه به شرح می پردازیم
شکستگی لگن چیست؟
یکی از آسیبهای شایع در میان سالمندان، ورزشکاران و افرادی که در معرض حوادث شدید قرار میگیرند، شکستگی لگن است. این نوع شکستگی به دلیل نقش کلیدی لگن در حمایت از بدن و اتصال اعضای تحتانی، میتواند اثرات قابلتوجهی بر حرکت، کیفیت زندگی و سلامت فرد داشته باشد. در این مقاله به بررسی علل، علائم، روشهای تشخیص، درمان و راهکارهای پیشگیری از شکستگی لگن میپردازیم.
اهمیت لگن
لگن از مجموعهای از استخوانها تشکیل شده است که در قسمت پایین ستون فقرات قرار دارد. این ساختار استخوانی بهعنوان تکیهگاه اعضای بدن عمل میکند و با مفصل لگن، نقش مهمی در حرکت پاها و راه رفتن ایفا میکند. همچنین لگن محافظ اندامهای حیاتی نظیر مثانه، روده و اندامهای تناسلی است.
ساختار استخوانی لگن
لگن از مجموعهای از استخوانها تشکیل شده که به دو بخش اصلی تقسیم میشوند: حلقه لگنی و استخوانهای متصل به آن.
حلقه لگنی: این حلقه از سه استخوان اصلی تشکیل شده است.
استخوان ایلیوم بزرگترین قسمت لگن که در بخش فوقانی قرار دارد. قسمت برجسته این استخوان همان چیزی است که بهعنوان استخوان باسن احساس میکنیم. ایلیوم نقش کلیدی در اتصال عضلات و رباطهای مربوط به حرکت دارد.
استخوان ایسکیوم در بخش تحتانی و پشتی لگن قرار گرفته و قسمتی از استخوانی است که هنگام نشستن بر آن تکیه میکنیم.
استخوان پوبیس در قسمت جلویی لگن قرار دارد و با استخوان پوبیس سمت مقابل از طریق مفصل سمفیز پوبیس به هم متصل میشود.
استابولوم یک حفره نیمکرهای در قسمت خارجی حلقه لگنی است که سر استخوان ران در آن قرار میگیرد و مفصل ران را تشکیل میدهد. این مفصل نقش مهمی در حرکت پاها دارد.
ساکروم استخوانی مثلثیشکل که در انتهای ستون فقرات قرار دارد و به حلقه لگن متصل است.
کوکسیکس (استخوان دنبالچه) کوچکترین بخش لگن که در انتهای ساکروم قرار دارد.
علل شکستگی لگن
شکستگی لگن میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:
- پوکی استخوان
کاهش تراکم استخوان بهویژه در افراد مسن، خطر شکستگی را افزایش میدهد.
- حوادث شدید
تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع یا ضربههای مستقیم به ناحیه لگن میتوانند باعث شکستگی شوند.
- فعالیتهای ورزشی
در ورزشهای سنگین یا پرخطر مانند فوتبال، اسکی و ژیمناستیک احتمال شکستگی لگن وجود دارد.
- بیماریهای زمینهای
برخی بیماریها مانند سرطان استخوان یا عفونتهای استخوانی میتوانند استخوان لگن را ضعیف و شکننده کنند.
علائم شکستگی لگن
شکستگی لگن علائم متنوعی دارد که بسته به شدت و محل آسیب متفاوت است. برخی از علائم رایج عبارتند از:
- درد شدید در ناحیه لگن یا کشاله ران که با حرکت تشدید میشود
- تورم و کبودی در ناحیه آسیبدیده
- ناتوانی در ایستادن یا حرکت دادن پاها
- کوتاهتر شدن یا چرخش غیرطبیعی یکی از پاها
- صدای تقتق یا خرد شدن استخوان هنگام حرکت
تشخیص شکستگی لگن
پزشکان برای تشخیص شکستگی لگن از روشهای زیر استفاده میکنند:
معاینه بالینی، بررسی درد، دامنه حرکتی و تغییرات ظاهری ناحیه لگن.
عکسبرداری با اشعه ایکس (X-ray) اولین ابزار تشخیصی است. در موارد پیچیدهتر، از سیتیاسکن (CT) یا امآرآی (MRI) برای بررسی دقیقتر استفاده میشود.
آزمایش خون برای بررسی علائم التهاب یا عفونت احتمالی.
درمان شکستگی لگن
درمان شکستگی لگن به شدت و نوع شکستگی بستگی دارد و شامل روشهای زیر میشود:
در شکستگیهای ساده که جابجایی استخوان وجود ندارد، استراحت و کاهش فشار روی لگن میتواند مؤثر باشد.
داروهای مسکن برای کاهش درد و داروهای تقویتکننده استخوان مانند مکملهای کلسیم و ویتامین D توصیه میشوند.
فیزیوتراپی و تقویت عضلات و بازگشت تدریجی به فعالیتهای روزمره نقش مهمی در بهبودی دارد.
در مواردی که استخوانها جابجا شدهاند، از پیچ و پلاکهای فلزی برای تثبیت استخوانها استفاده میشود.
در موارد شدید یا شکستگیهای همراه با آسیب مفصل، ممکن است نیاز به تعویض کامل یا جزئی مفصل باشد.
عوارض شکستگی لگن
شکستگی لگن، بهویژه در افراد مسن، میتواند منجر به عوارض جدی شود:
- عفونت بهویژه در موارد جراحی
- لخته شدن خون در وریدهای پا که خطر آمبولی ریوی را افزایش میدهد
- محدودیت در حرکت میتواند باعث ضعف عضلانی و افزایش خطر زخم بستر شود
- درد مزمن و کاهش استقلال میتواند افسردگی و اضطراب ایجاد کند
پیشگیری از شکستگی لگن
برای کاهش خطر شکستگی لگن، میتوان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
- تقویت استخوانها با مصرف کافی کلسیم و ویتامین D، همراه با ورزشهایی که فشار ملایمی به استخوانها وارد میکنند، مانند پیادهروی و شنا
- پیشگیری از سقوط با نصب دستگیره در حمام، روشنایی مناسب و استفاده از کفشهای ضدلغزش
- درمان بهموقع پوکی استخوان و سایر بیماریهای مرتبط
- اجتناب از فعالیتهای پرخطر و رعایت احتیاط در ورزشها و فعالیتهایی که احتمال آسیب را افزایش میدهند
عوامل خطر شکستگی لگن
- افراد مسن، بهویژه بالای 60 سال، به دلیل کاهش تراکم استخوان و تعادل ضعیفتر، بیشتر در معرض شکستگی لگن قرار دارند.
- پوکی استخوان یکی از اصلیترین عوامل خطر است که باعث شکنندگی استخوانها میشود. زنان پس از یائسگی به دلیل کاهش سطح استروژن بیشتر مستعد این بیماری هستند.
- افتادن، بهویژه روی سطوح سخت، یکی از علل اصلی شکستگی لگن در سالمندان است. عواملی مانند ضعف عضلانی، مشکلات بینایی و محیطهای لغزنده احتمال زمین خوردن را افزایش میدهند.
- تغذیه نامناسب، کمبود کلسیم و ویتامین D میتواند استخوانها را ضعیف کرده و خطر شکستگی را افزایش دهد.
- بیماریهای زمینهای مانند آرتریت روماتوئید، سرطان ها و دیابت خطر شکستگی را افزایش میدهند.
- ورزشکاران، بهویژه کسانی که در ورزشهای پرریسک مانند فوتبال، دویدن طولانیمدت یا اسبسواری فعالیت دارند، در معرض شکستگی هستند.
- برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها میتوانند تراکم استخوان را کاهش دهند و خطر شکستگی را افزایش دهند.
- زنان به دلیل تراکم استخوان کمتر و تغییرات هورمونی پس از یائسگی، بیشتر در معرض شکستگی هستند.
- سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل میتواند به کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی منجر شود.
- سابقه خانوادگی پوکی استخوان یا شکستگی استخوان میتواند خطر فرد را افزایش دهد.
درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند.
برای دریافت مشاوره و درمان سریعتر میتوانید با شماره 02143682 تماس بگیرید.